Wczesne lata 90-te to czas, gdy Polska otwierała się na świat, a świat otwierał się na Polskę. W tym kluczowym momencie powstała Polsko-Amerykańska Komisja Fulbrighta – most łączący dwa kraje przez edukację, wymianę kulturową i wymianę doświadczeń. Dyrektorem Komisji został Andrzej Dakowski, który pełnił to stanowisko aż do roku 2012. Wcześniej, organizacją Programu Fulbrighta w Polsce zajmowała się amerykańska Ambasada we współpracy z Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego. Umowę o utworzeniu Biura Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta (na początku noszącego nazwę Polsko-Amerykańskiej Wymiany Naukowej), podpisano 22 marca 1990 r., o dwa lata wyprzedzając podpisanie umowy naukowej między Polską i Stanami Zjednoczonymi. Była to pierwsza tego typu instytucja w Europie Centralnej i Wschodniej.
W tych właśnie latach, na stypendia Fulbrighta wyjechały osoby, które później stały się liderami i liderkami w swoich dziedzinach. Wśród nich był prof. Zbigniew Błocki – matematyk, specjalizujący się w analizie zespolonej, który swój grant zrealizował w Indiana University, Bloomington. W marcu 2015 roku objął stanowisko dyrektora Narodowego Centrum Nauki, które pełnił do listopada 2023 r.
Swoje stypendium w latach 1995-96 zrealizował również prof. Artur Dubrawski. Stypendium odbył w Robotics Institute, w Carnegie Mellon University w Pittsburghu, w stanie Pensylwania, gdzie później objął stanowisko profesora wydziału Computer Science, a także pełnił funkcję kierownika Auton Lab prowadząc badania z zakresu uczenia maszynowego. Lata później, w 2023 roku, wrócił do Polski w ramach programu Fulbright Specialist, tym razem dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z uczestnikami:czkami spotkań i wykładów.
Nie można też zapomnieć o prof. Dariuszu Stoli, który odbył stypendium Fulbrighta w latach 1994-95 w the New School for Social Research w Nowym Jorku. Profesor Dariusz Stola jest obecnie członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN i Komitetu Badań nad Migracjami PAN, a w latach 2014-2019 był dyrektorem Muzeum POLIN.
Warto wspomnieć, że w latach 90. otwarte zostały nowe programy stypendialne, takie jak Alexander Hamilton Fellowship (study/research grants w dziedzinach business i economics) czy Hubert H. Humphrey Fellowship Award (program stażowy dot. konkretnej tematyki związanej z miastem, planowaniem przestrzennym i administracją), otwierając możliwości wymiany naukowej dla kolejnych osób. Tak swój pobyt na Hubert H. Humphrey Fellowship w l. 2001-2002 wspomina jedna z uczestniczek – Maria Magdalena Koprowska:
„Ze stypendium oprócz wiedzy profesjonalnej, którą wykorzystywałam i wykorzystuję w pracy zawodowej oraz swobody w operowaniu językiem angielskim przywiozłam wrażliwość na feministyczną stronę planowania przestrzennego. Kobiety inaczej niż mężczyźni odbierają przestrzeń. Ważne są dla nich inne aspekty, a warto zwrócić uwagę, że decyzje (polityczne) podejmują w tej materii głównie mężczyźni. Ale to się zmienia!! Wystarczy popatrzeć na Trójmiasto i 3 prezydentki. Dwadzieścia lat temu to było dla mnie „odkrycie”. Nawet na koniec stypendium na spotkaniu wszystkich stypendystów w Waszyngtonie miałam na ten temat krótką prezentację, bo to była konstatacja, którą chciałam zabrać do domu.”
Dekadę zamyka odsłonięcie tablicy pamiątkowej w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (BUW) poświęconej Senatorowi J. Williamowi Fulbrightowi z okazji obchodów 40-lecia programu w Polsce w 1999 roku.
Lata 90-te były czasem zmian, wyzwań i nowych możliwości. Zapraszamy Was do śledzenia kolejnych postów dzięki którym przeniesiemy się do kolejnych dekad. Stay tuned!
